Oprac. dr n. med. Beata NOWAK

I. Zapalenie wątroby wywołane przez infliksymab

Thiéfin i wsp. opisali przypadek chorego na zesztywniające zapalenie stawów, u którego doszło w trakcie leczenia infliksymabem do rozwoju toksycznego zapalenia wątroby. Nieznaczne podwyższenie aktywności transaminaz stwierdzono po raz pierwszy po czwartym wlewie infliksymabu, a po szóstej dawce leku zdecydowano o przerwaniu terapii, gdyż aktywność transaminaz w surowicy przekraczała 10-krotnie górną granicę normy. Wykonana wówczas biopsja wątroby potwierdziła rozpoznanie toksycznego polekowego zapalenia wątroby. Po przerwaniu leczenia infliksymabem obserwowano stopniową normalizację aktywności transaminaz. Po całkowitym ustąpieniu cech zapalenia wątroby z uwagi na wysoką aktywność zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa podjęto decyzję o włączeniu do terapii etanerceptu. W trakcie dwuletniej obserwacji nie stwierdzono cech toksycznego zapalenia wątroby przy leczeniu etanerceptem. Opisany przypadek potwierdza brak toksyczności krzyżowej pomiędzy infliksymabem i etanerceptem. Wskazuje on na możliwość stosowania etanerceptu u chorych, u których w trakcie leczenia infliksymabem doszło do toksycznego zapalenia wątroby.

Joint Bone Spine Article in Press, available online 6 August 2008.

II. Abetimus w leczeniu zaostrzeń tocznia nerkowego

Mario H. Cardiel i wsp. przedstawili wyniki randomizowanego badania III fazy nad zastosowaniem abetimusu w zaostrzeniach tocznia nerkowego. Badanie objęło 317 chorych na toczeń rumieniowaty układowy z zajęciem nerek. 158 chorych otrzymywało abetimus w dawce 100 mg tygodniowo, a 159 placebo. Abetimus nie wydłużył czasu wolnego od zaostrzenia ani nie opóźnił konieczności włączenia do terapii wysokich dawek glikokortykosteroidów lub cyklofosfamidu. Jednak w grupie otrzymującej abetimus stwierdzono 25% mniej zaostrzeń nerkowych. Ponadto abetimus spowodował obniżenie stężenia przeciwciał anty-dsDNA oraz podwyższenie stężenia składowej C3 dopełniacza. Poza tym w grupie otrzymującej abetimus częściej obserwowano redukcję białkomoczu >50%. Podsumowując, można stwierdzić, ze abetimus jest dobrze tolerowany i wpływa korzystnie na parametry nerkowe, ale nie wydłuża okresu remisji.

Arthritis Rheum 2008; 58 (8): 2470– 2480.      

III. Rozwój choroby Leśniowskiego-Crohna w trakcie leczenia etanerceptem

Haraoui i Krelenbaum opisali przypadek 26-letniego mężczyzny otrzymującego w leczeniu zesztywniającego zapalenia stawów etanercept, u którego po 16 miesiącach terapii rozwinęły się objawy choroby Leśniowskiego-Crohna. Dokonali oni również przeglądu dostępnego piśmiennictwa pod kątem powikłań jelitowych terapii etanerceptem. W przeanalizowanym materiale znaleźli oni osiem opisów przypadków, w których u chorego leczonego etanerceptem z powodu zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa doszło do rozwoju objawów jelitowych. Obserwacje te pozwalają na wysnucie hipotezy, że leczenie etanerceptem może sprzyjać ujawnieniu się wcześniej skąpoobjawowego lub  bezobjawowego nieswoistego zapalenia jelit.

Seminars in Arthritis and Rheumatism userdoi:10.1016/j.semarthrit.2008.06.004.

IV. Bucylamina w terapii RZS

Japońscy naukowcy przedstawili wyniki badania klinicznego oceniającego skuteczność bucylaminy w terapii reumatoidalnego zapalenia stawów (RZS). Przeanalizowano dane 865 chorych na RZS otrzymujących w leczeniu bucylaminę i porównano je z wynikami chorych. Podstawą porównania był odsetek chorych osiągających poprawę ACR 20, 50 i 70 po 6 miesiącach terapii. Poprawę ACR 20, 50 i 70 uzyskało odpowiednio 44,4, 22,2 i 11,1% chorych otrzymujących bucylaminę jako lek pierwszego rzutu (18 chorych), 56,5, 34,1 i 19,5% chorych, u których metotreksat zamieniono na bucylaminę (46 chorych) oraz 53,3, 33,3 i 13,3% chorych, u których sulfasalazynę zamieniono na bucylaminę (15 chorych). Odsetek badanych uzyskujących poprawę ACR 20, 50 i 70 nie różnił się istotnie pomiędzy grupami, co potwierdziło przydatność bucylaminy jako leku drugiego rzutu w terapii RZS.

Modern Rheumatology Published online: 6 August 2008.